Otomotiv sektörünün dönüşüm merkezi haline gelmiş olan elektrikli araçlar, son yılların da tercih edilen modelleri arasında yer alıyor. Geleneksel içten yanmalı motorların yerini yavaş yavaş almaya başlayan bu motor çeşitleri, sürücülere de farklı araba alternatifi sunuyor. Çevre dostu, verimli ve sessiz çalışma prensipleriyle ön plana çıkan bu araçlar, kendi içlerinde motor farklılıklarına bağlı olarak ayrılıyor. Elektrikli araç motorları, çalışma prensipleri ve görevleri bakımından birbirinden farklı özelliklere sahip olabiliyor. Bu yazımızda da sizin için son dönemlerin en çok tercih edilen elektrikli araçların motorlarını ve görevlerini inceliyoruz.
Elektrikli Araç Motorlarının Temel Çalışma Prensipleri
Elektrikli araçların motorlarını incelemeye başlamadan önce tüm bu motor çeşitlerinin temel çalışma prensibinden bahsedebiliriz. Elektrikli arabalar motorlarındaki güçleri elektrik enerjisini mekanik enerjiye dönüştürerek aracı harekete geçirmektedir. Teknolojik bir sisteme sahip olan bu motorlar, hareket enerjisini stator ve rotor adı verilen iki ana bileşenden sağlar. Bunlar şu şekilde açıklanabilir:
- Stator: Elektrik motoru için önemli olan bir bileşen olan stator, motor içerisinde sabit manyetik bir alanın oluşmasını sağlar. Statik ve hareket etmeyen bir parça olan stator bir çekirdek olarak düşünülebilir. Burada çevresinde yer alan bobinlerin yardımıyla da elektrik akımının geçmesine ve bobinlerin korunmasına yardımcı olur. Birçok telden oluşan bu sistem elektromanyetik bir alanın oluşması için oldukça önemli parçalar arasında yer alır.
- Rotor: Elektrik motoru için önemli olan bir diğer bileşen olan rotor, motorun hareketli parçası olarak yer alır. Stator alanını kullanarak dönen ve hareketi sağlayan rotor bileşeni, motor içerisindeki hareketli parçaların çalışmasını sağlar. Bu alan döndükçe motor içerisindeki çark ve dişliler de hareket ederek kinetik enerji ortaya çıkar ve enerji elde edilerek motor çalışır.
Elektrikli araç çalışma prensibi verilen bu iki ana bileşenin ve bu bileşenlerin bağlantılarına göre çalışmaktadır. Bu sistemlerden herhangi birinde bir sorun olması halinde motor verimli bir şekilde çalışamayacaktır.
Elektrikli Araç Motoru Çeşitleri
Elektrikli araçların motorları işlevleri ve yapılarına göre birbirlerinden farklılaşabilir. Dolayısıyla birden fazla elektrikli motor çeşidi bulunur. Bu motorların ne olduğu ve görevleri şu şekilde açıklanabilmektedir.
Doğru Akım Motorları
Elektrikli araç motoru çeşitlerinden biri olan doğru akım motorlarıdır. DC motorları olarak da bilinen bu motor çeşidi, en basit yapıya sahip olan elektrikli motor çeşitleri arasında yer alır. Aracın aküsüne bağlanarak işlev gören bu motorlar, kolay kontrol edilebilirliği ile bilinir. Fakat bu motor tipi, aşınma ve verimlilik gibi sorunlar nedeniyle günümüzde daha az tercih edilen motorlar arasında yer alır.
Asenkron Motorları
Elektrikli motor çeşitleri arasında yer alır. AC motorları arasında bulunan Asenkron motorlar, maliyetleri ve dayanıklı olmalarından dolayı çoğu elektrikli araçta tercih edilen bir motor çeşidi olarak karşımıza çıkmakta. Şebeke frekansına bağlı olarak çalışan bu motorlar inverter olarak da kontrol edilebilir bir konumda. Elektrikli motor çeşitleri arasında en çok kullanılan modeller motor modellerinden olan Asenkron motorlar sevilen motor çeşitleri arasında yer alıyor.
Sabit Mıknatıslı Senkron Motorlar
Bir diğer elektrikli araç motoru çeşidi ise senkron motorlar oluyor. Sabit mıknatıslı olması ile öne çıkan bu motor modeli, rotor hızını statorun manyetik alanıyla senkronize ederek çalışmaktadır. Yüksek verimliliğe sahip olan bu motorlar, hassas bir yapıya sahip olmaları ile öne çıkar. Kontrol edilebilir bir düzeneğe sahip olan bu motor çeşitleri elektrikli araçlarda kullanımı tercih edilen motorlar arasında yer alır.
Anahtarlamalı Relüktans Motorlar
Bir diğer elektrikli araç motoru ise anahtarlamalı relüktans motorlar oluyor. Basit bir yapıya sahip olan bu elektrikli araç motoru, eski bir araç motoru olarak karşımıza çıkıyor. Sağlam bir yapıya sahip olsa da verimliliği ve düşük tork seviyesiyle çok tercih edilmeyen motorlar arasında yer alır. Diğer motor çeşitlerine göre daha az tercih edilen elektrikli araç motorları arasındadır.
Dilerseniz Araba Aküsü Nasıl Şarj Edilir? yazımıza da göz atabilirsiniz.
