Dıştan yanmalı motor, enerji dönüşümü ve mekanik hareketlerin temel prensibini anlamak isteyenler için büyük bir ilgi alanı olarak yer alıyor. Geçmişten günümüze kadar uzanan bir teknoloji olan bu motor çeşidi, farklı uygulama alanları ve işleyiş mekanizmalarıyla da mühendislerin ilgisini çeken motor çeşitleri arasında yer alıyor. Yıllar içerisinde çeşitli türlere sahip olan dıştan yanmalı motorlar, Sanayi Devrimi’nin de önemli parçaları arasındadır. Günümüzde ise modern enerji çözümleri ve araç motorlarında kullanılan modeller arasında bulunuyor. Bu yazımızda sizin için dıştan yanmalı motorların ne olduğu, nasıl çalıştığı, çeşitleri ve avantajları gibi çeşitli detaylara değiniyoruz. İşte dıştan yanmalı motorlar hakkında merak edilenler!
Dıştan Yanmalı Motor Nedir, Nasıl Çalışır?
İlk olarak dıştan yanmalı motor nedir, sorusu ile başlayalım. Dıştan yanmalı motor, enerji kaynağını yakıtın motorun dış kısmında yanması sonucu çalışan motor düzenekleridir. Bu motor sistemlerinde yakıt önce bir ısıtıcı ile yakılarak ortaya çıkan ısının gaz veya buhar gibi bir akışkan üzerine etki etmesiyle mekanik enerjiye dönüşmesini ifade etmektedir. Bu motor türü daha çok elektrik santrali veya lokomotifler gibi büyük alanlarda kullanılması ile ön plana çıkar. Peki dıştan yanmalı motor nasıl çalışır? Bu motor tipinin çalışma prensibi az önce de bahsettiğimiz bir akışkanın ısıtılmasıyla enerjinin ortaya çıkmasıdır. Bu akışkan motor dışında yer alan yakıt gibi bir yanma kaynağıyla ısıtılarak genleşmesi ile gerçekleşir. Burada pistonlar yardımıyla da türbinler hareket ederek mekanik enerji elde edilir. Dıştan yanmalı motorun çalışması yakıtın yanması, genleşme ve yoğuşma adımlarından oluşmaktadır.
Dıştan Yanmalı Motorun Kullanıldığı Alanlar
Dıştan yanmalı motorlar, pistonlu bir motor yapısına sahiptir. Geçmişten günümüze kullanılmış ve kullanılmaya devam eden motorlar arasında yer alır. Yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanılmaya devam etmesiyle günümüzde sıklıkla karşılaştığımız motor çeşitleri arasında yer alır. Stirling motorlarında kullanılan bu motor tipi denizaltılarda, otomobillerde, buhar ile çalışan makinelerde, gemi veya tren gibi ulaşım araçlarında tercih edilen motor çeşitleri arasında yer alır. Buhar türbinleri de dıştan yanmalı motorların kullanımı sıklıkla tercih edildiği yerler arasında bulunur. Dıştan yanmalı motor yakıtı olarak benzin kullanılabildiği gibi enerji üretebilecek farklı kaynaklarda kullanılabilmektedir.
Dıştan Yanmalı Motor Kullanmanın Avantajları ve Dezavantajları
Dıştan yanmalı motor çeşitleri kullanıldıkları alana göre avantaj ve dezavantajlara da sahiptir. Avantajları şu şekilde sıralanabilir:
- Dıştan yanmalı motor avantajları farklı yakıtlar ile kullanılabilir özelliğe sahip olmasından dolayı geniş bir kullanım alanına sahiptir. Odun, kömür, petrol, biyokütle gibi çeşitli yakıtların kullanımı ile bu motorlar kolaylıkla çalışabilmektedir.
- Kimi dıştan yanmalı motorlar sessiz çalışma özelliğine sahiptir. Özellikle içten yanmalı motorlara göre daha sessiz çalışan bu motor tipleri daha çok tercih edilmektedir. Stirling motorları olarak da bilinen bu motorlara siz de göz atabilirsiniz.
- Dıştan yanmalı motorlar uzun ömürlü bir çalışma prensibine de sahiptir. Motor bileşenlerinin daha az aşınması uzun süreli bir kullanım gerçekleşmesine neden olur.
- Dıştan yanmalı motorlar aynı zamanda çevre dostu bir özelliğe de sahiptir. bu motorlarda yenilenebilir enerji kaynakları kullanılabilmektedir. Böylece karbon salınımı azdır.
Dıştan yanmalı motorların dezavantajlarını incelediğimizde ise şu faktörlerin öne çıktığı görülür.
- Dıştan yanmalı motorlar, diğer motor çeşitlerine göre daha düşük bir verime sahiptir. Dolayısıyla yüksek enerji ve verimin gerçekleşmesi gerektiği yerlerde kullanılmamaktadır.
- Bu motorlar büyük ebatlara sahiptir. Dolayısıyla taşınabilirlik anlamında sınırlı bir erişimleri vardır.
- Dıştan yanmalı motorlar kurulum ve üretim açısından da maliyetli alanlar arasındadır, dolayısıyla düşük maliyetli işlerde tercih edilmemektedir.
