Aracınızla ya da kiraladığınız araçla seyir halindeyken arabanın önemli mekanizma ve uyarılarına karşı doğru hamleleri yapabilmek için bazı konuları bilmenizde yarar var. ESP sistemi de bunlardan biri. Sürüş güvenliğini artıran önemli sistemlerden biri olan ESP yani “Electronic Stability Program” başarısını adında da gizli olan stabilite sözcüğünden alıyor. Otomotiv sektöründe fark yaratan donanımlardan biri olan ESP, verimliliği artırırken bir yandan da daha güvenli bir yolculuk yapmanızı sağlıyor. Ani manevraları algılayarak devreye girme gibi basit bir çalışma prensibine sahip olan elektronik stabilite programı ile ilgili merak edilenlerin tümünü bu yazıda derledik. ESP ile ilgili daha fazla bilgi sahibi olmak için okumaya devam edin!
ESP Nasıl Çalışır?
İlk defa Mercedes firması tarafından 1995 yılında CL modellerinde gördüğümüz ESP, günümüzde Avrupa'daki araç üreticilerinin yüzde 80'i tarafından kullanılıyor. Peki ESP nasıl çalışır, bu programın çalışma prensibi nasıldır? Elektronik stabilite programı ESP, kilitlenmeyi engelleyici fren sistemi ABS ve patinaj önleme sistemi ASR ile birlikte çalışıyor. ABS ve ASR sisteminin bulunduğu araçlarda ESP, 5 farklı donanımla organize şekilde çalışarak gereken durumlarda devreye giriyor. Ani manevraları algılayarak çalışmaya başlayan ESP, aracın savrulmak üzere olduğu durumları algılayarak büyük bir hızla müdahale ediyor. Bu sayede aracın kontrol altında kalacağı fiziksel sınırlar içinde aracın savrulmasının önüne geçiyor. ! Tüm ölümcül trafik kazalarının en az %40’ının yol tutuşunu kaybetmekten olduğunu biliyor muydunuz? Daha güvenli bir yolculuk için önemli sistemlerden biri olan ESP, özel sensörlerinden gelen sinyalleri izleyerek, sürücünün direksiyona kontrolünü saniyede 25 kez kontrol eder. Oldu ki siz direksiyona aracın stabilitesini bozacak bir müdahalede bulundunuz diyelim… İşte bu senaryoda ESP kritik durumu hemen algılar ve sizden bağımsız olarak manevrayı düzenler. ESP’nin çalışma mantığını kısaca bu şekilde özetleyebiliriz. ! ESP ile ciddi ölçüdeki trafik kazalarının %70’ini kontrol altına almak mümkündür.
ESP Ne İşe Yarar?
ESP’nin çalışma prensibini anlatırken de değindiğimiz gibi ESP bir bilgisayara bağlıdır ve bu bilgisayardan sinyalleri izler. Aracın dengesini sarsacak herhangi bir manevrada ise devreye girerek sürücüye mahal bırakmadan savrulmayı engeller. ESP’nin temel görevi bu olsa da işlev gördüğü başka alanlar da bulunur. Bu alanları şu şekilde sıralayabiliriz:
- Tekeler hız sensörünü kontrol eder.
- Aracın rotadan çıkma seviyesine müdahale eder ve yanal ivme sensörünü aktif hale getirir.
- Direksiyon açısına göre devreye girer.
- ECU (motor kontrol ünitesi) aracılığıyla haberleşme imkânı sağlar.
ESP ile İlgili En Çok Merak Edilen Sorular
Araçlarda ESP nedir?
Araçlarda kullanılan ESP sistemi için bir güvenlik sistemi tanımı yapmak yanlış olmaz. Çünkü bu sistem, bilgisayar sensörlerinden gelen sinyalleri izleyerek aracın ani manevralarda, savrulmak üzere olduğunu algılayarak duruma anında müdahalede bulunur. Bu özelliği sayesinde ESP, savrulma kazalarının %70’ene kadarını önler.
ESP nasıl kapatılır?
Normalde ESP kapatılmaz ancak kış aylarında özellikle karlı ve buzlu yollarda kapatılabilir. Çünkü savrulma ihtimaline karşı devreye giren ESP, karlı ve buzlu havalarda devreye girebilir ve sistem tarafından araç durdurulmaya çalışılacağı için aracınız hareketsiz kalabilir. Bu durumda ESP’yi devreden çıkarmak için yapmanız gereken hamle aracınızın modeline göre farklılık gösterecektir. Kimi modellerde kış modunu kapatmak ESP’nin de devreden çıkmasını sağlar. Kimi modellerde ise ESP kapatılarak, ESP sistemi değil çekiş kontrolü devre dışı bırakılır. Bu yüzden ESP’yi nasıl kapatacağınızı aracınızın marka ve modeli özelinde araştırmalısınız.
Araçta ESP lambası neden yanar?
ESP ışığının yanması hatalı çekiş kontrolü anlamına gelir. ESP ışığının şu durumlarda yandığını söylemek mümkün: • Eğer yüksek hızda seyir halindeyseniz keskin manevralar yaptığınızda ESP ışığı yanıp sönebilir. • Yokuş yukarı çıkarken ESP ışığı yanıp sönebilir. • Karlı ve buzlu yol gibi zorlu hava koşullarında ESP ışığı yanıp sönebilir.
”Araba neden hararet yapar, arabanın hararet yapması nasıl önlenir?” başlıklı yazımızı incelemiş miydiniz?
