Otomobil sahipleri, belli zaman aralıklarında araç muayenesinde neye bakılır merak ederler. Genel olarak trafikteki motorlu ve motorsuz araçların teknik şartlara uyup uymadığı bu muayeneler ile tespit edilir. Farklı araç sınıflarına göre araç muayenesi yaptırmanın belli zamanları vardır. Muayenenin bu zaman aralıklarında yaptırılması gerekir. Muayeneden geçemeyen araçların trafiğe çıkması yasaktır ve tanınan süre içerisinde aracın ilgili bakım ve tamirlerinin yapılması beklenir. Peki genel araç muayenesinde nelere bakılıyor? Muayene öncesi hazırlık için içeriğimizde tüm yanıtları bulabilirsiniz.
Araç Muayenesinde Neler Kontrol Edilir?
Taşıt muayenelerinde genel olarak kontrol edilen belli başlı parçalar, bileşenler vardır. Genel olarak aracın tüm mekanik sistemleri dikkatle incelenir. Aracın motorundan fren sistemine, lastiklerinden egzozuna kadar birçok bölüm muayene kontrollerinde özenle incelenip değerlendirilir. Bu işlemlerden geçemeyen araçların 1 ay içerisinde eksiklerini tamamlayıp tekrar muayeneye gitmesi gerekir. Bu 1 aylık süre içerisinde ise muayeneden geçemeyen aracın trafiğe çıkması kesinlikle yasaktır. Aşağıdaki maddelerde genel hatları ile bakılan noktaları görebilirsiniz:
- Taşıt tanıtımı
- Fren sistemi
- Direksiyon, direksiyon sistemi
- Görüş özellikleri
- Lambalar, yansıtıcılar, elektrik teçhizatı, aydınlatma sistemi
- Dingiller (tekerlekler), lastikler, süspansiyon
- Şasi ve şasi bağlantıları
- Zorunlu ekipmanlar
- Gürültü kirliliği, gürültü kirliliği seviyesinin kontrolü
- Yolcu taşıyan araçlar için ilave kontroller
Şimdi gelin, araç muayene sırasında nelere bakılıyor başlıklar hâlinde inceleyelim.
1. Araç Tanımlama Aşaması
İlk adımda aracın ruhsatı, plakası gibi otomobil kayıtları denetlenmektedir. Bu başlangıç adımından sonra ise aracın mekanik sistemleri ile ilgili diğer kontrol süreçleri başlar. Araç tanıtım numaraları, şasi numarası, motor numarası ve tescil plakasının, aracın "Trafik Tescil Belgesi"nde belirtilen numaralarla aynı olması gereklidir.
2. Araç Motoru
Bilindiği üzere motor, aracın beyni olarak kabul edilir. Taşıtlar için en önemli parçalar arasındadır. Bu nedenle araç muayenesinde neler yapılır bakıldığında ilk adımlardan biri araç motorunu incelemektir. Bu aşamada motorun parçaları kontrol edilir. Akünün sabit olup olmadığı gibi bu aşamada kontrol edilenler arasındadır. Ek olarak motor ile bağlantılı olan aydınlatma sistemleri de bu aşamada kontrol edilebilmektedir. Tüm bunlara göre uzun ve kısa farlar, yan sinyal lambaları, geri vites lambası, fren lambası gibi bölümler de araç motor kontrolü esnasında denetlenir.
3. Fren Sistemi
Fren sistemi araçlar için hayati bir öneme sahiptir. Bu nedenle araç muayenesindeki en önemli noktalardan birini oluşturur. Araç muayenesi sırasında frenler tüm sistemleri ile yerinden sökülerek detaylıca incelenir. Bu sayede fren sisteminin doğru çalışıp çalışmadığı baştan sona kontrol edilir. Günümüzde PC'li özel sistemler sayesinde de bu işlemler hızlı ve kolay bir şekilde gerçekleşebilmektedir.
4. Lastikler
Motor ve frenler kadar araçların lastikleri de can güvenliği açısından son derece önemlidir. Taşıtların yürüme organlarından olan lastikler, sürüşü kolaylaştırdığı gibi zorlu hava şartlarında ve zeminlerde de güvenli bir sürüş sağlar. Tüm bunlara göre lastikler de muayene esnasında ayrıntılı olarak ele alınır.
5. Far Sistemi
Araçlarda aydınlatmayı sağlayan far sistemi, trafikte hem sürücüye hem karşıdan gelen araca büyük kolaylık sağlar. Ayrıca gece yolculuklarında da güvenli bir sürüş için olmazsa olmazdır. Bu nedenle araç muayenesinde nelere bakılıyor ele alındığında farlar da büyük öneme sahiptir. Farların konumu, açısı, doğru çalışıp çalışmadığı gibi birçok kontrol muayenede ortaya çıkar.
6. Bagaj
Aracın bagaj kısmında reflektör kontrolü, yangın söndürücü, ilk yardım çantası, takozlar ve avadanlık kontrolleri yapılır. Araç muayenesinde ilk yardım çantası, yangın tüpü ve reflektör yoksa bu durum “hafif kusur” olarak kabul edilir.
7. Kabin
Kabin içi kontroller de araç muayenesinde mutlaka bakılan yerlerden biridir. Buna göre emniyet kemeri, silecek, direksiyon simidi, camlar, aynalar, gösterge paneli gibi donanımlar bu aşamada denetlenir. Örneğin, ön camınızda görüşünüzü etkileyecek aşırı derecede bir çatlak, kırık olmaması gerekir.
8. Araç Altı
Bunlardan başka araç muayenesinde nelere bakılır merak ediyorsanız; araç altı parçalar da özenle incelenir. Süspansiyon, dingil, tekerlek, şasi, egzoz ve susturucular, yakıt tankı gibi parçalar bu aşamada test edilir.
Araç Muayenesinde Zorunlu Ekipmanlar Nelerdir?
Araç sınıflarına göre zorunlu ekipmanlar değişkenlik gösterir. Buna göre muayene için bazı zorunlu ekipmanlar ilgili araçlara göre şu şekildedir:
- 1 adet ilk yardım çantası (Traktörler, motosikletler ve motorlu bisikletler hariç tüm motorlu araçlarda)
- 2 adet üçgen reflektör (Motosikletler ve motorlu bisikletler hariç tüm motorlu araçlarda)
- Yangın söndürme cihazı (Binek araçlarda, kamyonet ve minibüslerde 1 adet 1 kg)
- Stepne (Motosikletler ve lastik tekerlekli traktörler hariç bütün araçlar ile tarım orman römorkları da dahil olmak üzere tüm römorklarda her zaman kullanılabilir durumda bulundurulacaktır.)
Dilerseniz, Fren Hidroliği Nedir? başlıklı blog yazımızı da inceleyebilirsiniz.